Ủy ban Thị trường mở Liên bang (FOMC – Federal Open Market Committee) là một trong 4 cơ quan thuộc thành phần cấu trúc của FED – Cục Dự trữ Liên bang hay Ngân hàng trung ương Hoa Kỳ.
FED là gì? Tìm hiểu Cục dự trữ Liên bang Mỹ.
Trong số ba công cụ thực thi chính sách tiền tệ của FED, bao gồm: nghiệp vụ thị trường mở, dự trữ bắt buộc và lãi suất thì vai trò của FOMC là chịu trách nhiệm về nghiệp vụ thị trường mở, 2 công cụ còn lại sẽ do Hội đồng Thống đốc đảm nhiệm. Tuy nhiên, các thành viên của Hội đồng Thống Đốc cũng là thành viên của FOMC nên có thể nói rằng FOMC chính là cơ quan trực tiếp hoạch định chính sách tiền tệ của Mỹ.
Mỗi quyết định của FOMC đều ảnh hưởng trực tiếp đến nền kinh tế Mỹ. Chính vì thế, các cuộc họp của FOMC là một sự kiện kinh tế mà tất cả nhà đầu tư tài chính trên thế giới đều quan tâm.
Thành phần cấu trúc của FOMC
Quốc hội Mỹ ban hành Đạo luật Dự trữ Liên bang vào năm 1933 và 1935, tạo ra Ủy ban Thị trường mở Liên Bang – FOMC như là một phần của Hệ thống Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ. FOMC có vai trò thiết lập chính sách tiền tệ quốc gia. FOMC đưa ra tất cả các quyết định liên quan đến việc tiến hành thực hiện các hoạt động của nghiệp vụ thị trường mở, các quyết định liên quan đến quy mô và thành phần nắm giữ tài sản của FED, truyền thông với công chúng về các chính sách tiền tệ trong tương lai.
FOMC có tổng cộng 12 thành viên, trong đó 7 thành viên của Hội đồng Thống đốc, chủ tịch của Ngân hàng Dự trữ Liên Bang New York và 4 trong số 11 chủ tịch của 11 Ngân hàng Dự trữ Liên bang còn lại luân phiên nhau mỗi nhiệm kỳ một năm.
Tất cả 12 chủ tịch của các Ngân hàng Dự trữ Liên bang đều được tham dự và thảo luận tại các cuộc họp của FOMC. Tuy nhiên, chỉ có những chủ tịch là thành viên của Ủy ban tại thời điểm đó mới được quyền bỏ phiếu cho các quyết định về chính sách.
Pháp luật Hoa Kỳ quy định, FOMC có quyền xác định cơ cấu tổ chức riêng của mình. Theo truyền thống, FOMC bầu chủ tịch của Hội đồng Thống đốc làm chủ tịch của FOMC và chủ tịch của Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York làm phó chủ tịch. Sở dĩ Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York quan trọng như vậy vì New York không chỉ là trung tâm tài chính lớn nhất của Mỹ mà tất cả các hoạt động mua bán trái phiếu của FED đều được thực hiện ở quầy giao dịch của New York.
Nhiệm vụ và chức năng của FOMC
Như đã nói, FOMC có nhiệm vụ giám sát các hoạt động trên thị trường mở, là công cụ chính để FED thi hành chính sách tiền tệ của Hoa Kỳ, nhằm đạt được những mục tiêu về kinh tế do quốc hội đề ra, bao gồm: tối đa việc làm, bình ổn giá cả và duy trì lãi suất dài hạn ở mức vừa phải. Cả 3 mục tiêu này đều cùng hướng về một mục tiêu lớn nhất, đó là thúc đẩy Hoa Kỳ trở thành một nền kinh tế năng suất và ổn định.
Các hoạt động liên quan đến nghiệp vụ thị trường mở sẽ trực tiếp hướng lãi suất quỹ liên bang (FFR) đạt đến mức lãi suất mục tiêu, từ đó ảnh hưởng đến tổng thể các điều kiện về tiền tệ và tín dụng, tổng cầu và toàn bộ nền kinh tế.
FOMC cũng là cơ quan trực tiếp chỉ đạo các hoạt động của FED trên thị trường ngoại hối, được ủy quyền để thực hiện các chương trình liên quan đến trao đổi tiền tệ với các ngân hàng trung ương của nước ngoài.
Cách thức mà FOMC sử dụng nghiệp vụ thị trường mở để thực thi chính sách tiền tệ.
Nghiệp vụ thị trường mở được hiểu đơn giản là hoạt động mua bán các loại giấy tờ có giá trên thị trường tiền tệ. Đây là công cụ được sử dụng thường xuyên nhất và một trong số các loại giấy tờ được FOMC giao dịch nhiều nhất là trái phiếu chính phủ.
Yếu tố kinh tế bị tác động trực tiếp bởi nghiệp vụ thị trường mở chính là lãi suất, hay nói cách khác, FOMC sử dụng công cụ này để điều chỉnh lãi suất trên thị trường.
- Khi FOMC mua trái phiếu chính phủ, hoạt động này làm tăng lượng tiền lưu thông trên thị trường. Cung tiền tăng sẽ làm cho lãi suất giảm, từ đó, chi tiêu và vay ngân hàng tăng lên, hoạt động đầu tư sản xuất mở rộng, thúc đẩy phát triển nền kinh tế.
- Ngược lại, FOMC phát hành trái phiếu ra công chúng sẽ làm giảm lượng tiền lưu thông, cung tiền giảm dẫn đến lãi suất tăng.
Vậy thì, lý do gì để FOMC phải điều chỉnh lãi suất trên thị trường?
Để trả lời cho câu hỏi này, chúng ta cùng quay trở lại 3 mục tiêu mà quốc hội Mỹ yêu cầu chính sách tiền tệ phải đạt được: tối đa việc làm, giá cả bình ổn và lãi suất dài hạn vừa phải. Mặc khác, lạm phát đại diện cho giá cả hàng hóa, tỷ lệ thất nghiệp phản ánh tình trạng việc làm, chính vì vậy, một khi lạm phát và tỷ lệ thất nghiệp đang ở mức tiêu cực, FOMC buộc sẽ điều chỉnh lãi suất.
- Lạm phát thấp và ổn định: Hoa Kỳ luôn luôn hướng nền kinh tế của mình đạt được một tỷ lệ lạm phát thấp và ổn định. 2% chính là tỷ lệ lạm phát mục tiêu của cường quốc này. Lạm phát thấp và ổn định giúp vận hành nền kinh tế hiệu quả hơn, người dân có thể giữ tiền mà không cần phải lo lạm phát sẽ ăn mòn sức mua của nó. Hơn nữa, doanh nghiệp có thể đưa ra các quyết định tài chính dài hạn một cách chính xác nhất, bao gồm cả việc vay hoặc cho vay, tiết kiệm hoặc đầu tư vì đồng tiền sẽ không bị mất giá quá nhiều trong dài hạn. Ngoài ra, một tỷ lệ lạm phát thấp và ổn định sẽ góp phần duy trì được lãi suất dài hạn ở mức vừa phải.
Mục tiêu của các nhà hoạch định chính sách là số lượng việc làm tối đa có thể được duy trì nhưng không khiến cho lạm phát tăng lên. Vì vậy, khi nền kinh tế tăng trưởng quá nhanh, giá cả hàng hóa nhảy vọt, dẫn đến lạm phát tăng. Để đối phó với lạm phát, FOMC sẽ điều chỉnh tăng lãi suất bằng cách giảm lượng tiền lưu thông trên thị trường thông qua phát hành trái phiếu đến công chúng. Khi lãi suất tăng, các hoạt động đầu tư, mở rộng sản xuất bị thắt chặt, nền kinh tế sẽ bắt đầu hạ nhiệt và lạm phát được giảm xuống.
Ngược lại, khi lạm phát giảm và tỷ lệ thất nghiệp tăng cao, FOMC sẽ điều chỉnh giảm lãi suất, kích thích nhu cầu đầu tư và mở rộng sản xuất. Kết quả là số lượng việc làm tăng lên, nền kinh tế được cải thiện.
Cơ chế điều chỉnh lãi suất
FOMC điều chỉnh lãi suất trên thị trường bằng cách công bố mức lãi suất mục tiêu, và FFR chính là loại lãi suất mà FOMC công bố trong các cuộc họp của mình.
- FFR – Fed Funds Rate ( Lãi suất quỹ Liên bang) là lãi suất mà các ngân hàng thương mại áp dụng để cho vay lẫn nhau hay còn gọi là lãi suất liên ngân hàng.
Lãi suất FFR mà FOMC công bố là một mức lãi suất chuẩn, các ngân hàng thương mại sẽ dựa vào đó để thiết lập nên các loại lãi suất khác nhau trên thị trường. Tất nhiên, FOMC không trực tiếp bắt buộc các ngân hàng thương mại áp dụng mức lãi suất này mà với nghiệp vụ của mình trên thị trường mở, FOMC sẽ tác động đến nguồn cung, cầu vốn của các ngân hàng, từ đó giúp cho thị trường tự động điều chỉnh giá trị của lãi suất theo mức lãi suất mà FOMC đã công bố.
Cuộc họp của FOMC diễn ra khi nào và nhà đầu tư theo dõi các công bố của FOMC ở đâu?
FOMC tổ chức 8 cuộc họp mỗi năm và đều được lên lịch trước. Ngoài ra, phụ thuộc vào tình hình nền kinh tế mà sẽ có những cuộc họp bất ngờ. Thông thường, các cuộc họp này sẽ diễn ra tại Washington trong vòng 2 ngày, ngoại trừ các cuộc họp đột xuất thì chỉ kéo dài 1 ngày.
Tại cuộc họp, FOMC sẽ xem xét các điều kiện kinh tế và tài chính hiện tại, từ đó xác định lập trường cho chính sách tiền tệ trong thời gian tới. Đồng thời, đánh giá rủi ro cho các mục tiêu dài hạn, đó là ổn định giá cả và tăng trưởng kinh tế bền vững.
Tham dự cuộc họp, tất cả các thành viên của FOMC đều được đưa ra ý kiến về chính sách mà họ cho là phù hợp với tình hình nền kinh tế hiện tại. Mặc dù không phải ai cũng được biểu quyết nhưng tất cả các ý kiến này đều được quan tâm và có vai trò quan trọng, quyết định đến chính sách cuối cùng của FOMC.
Tất cả mọi lời nói, ý kiến, dự đoán cũng như đề xuất của các thành viên đều được ghi chép vào một biên bản. Biên bản này sẽ được công bố sau 2 tuần kể từ khi cuộc họp diễn ra. Mặc dù, sau khi cuộc họp kết thúc, chủ tịch của FOMC, cũng là chủ tịch của FED sẽ phát biểu về kết quả của cuộc họp nhưng chắc chắn là nội dung sẽ không thể rõ ràng và cụ thể bằng biên bản này. Chính vì thế, điều mà nhà đầu tư trên các thị trường tài chính, đặc biệt là thị trường ngoại hối quan tâm nhất chính là biên bản của cuộc họp này.
Biên bản này được công bố vào lúc 1h sáng, thứ Năm, theo giờ Việt Nam, vào mùa hè và 2h sáng vào mùa đông.
Nhà đầu tư có thể theo dõi các công bố và biên bản cuộc họp của FOMC tại các trang như investing.com, forexfactory.com hoặc tại sàn forex có cung cấp Lịch kinh tế.
Các công bố của FOMC (hay FED) quan trọng như thế nào?
Có thể các cuộc họp của FOMC sẽ liên quan đến nhiều vấn đề kinh tế khác nhau, nhưng tất cả đều quy chung về một mục tiêu duy nhất là tăng trưởng bền vững nền kinh tế, và điều chỉnh lãi suất là chính sách cuối cùng để đạt được mục tiêu này.
Quyết định tăng hoặc giảm lãi suất của FOMC sẽ tác động trực tiếp đến giá trị đồng đô la Mỹ. Nếu điều chỉnh tăng lãi suất, đồng USD sẽ tăng giá và ngược lại, một chính sách điều chỉnh giảm lãi suất sẽ làm cho đồng USD mất giá.
Một sự thật không thể chối bỏ, USD chính là đồng tiền uy lực nhất thế giới. Bất kỳ một sự biến động nào về giá trị của nó cũng sẽ tác động đến nền kinh tế toàn cầu, đặc biệt là thị trường ngoại hối. Vàng, và EUR/USD, GBP/USD, USD/JPY… là những cặp tiền bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi sự biến động của USD.
Là một trader trên thị trường forex thì các bạn không được bỏ qua các công bố của FOMC vì nó sẽ giúp bạn nắm bắt được tình hình chung của nền kinh tế Mỹ, nhận định được chiều hướng biến đổi của đồng USD. Từ đó, dự đoán xu hướng biến động của các cặp tiền tệ trên thị trường này để tìm ra cơ hội mang về lợi nhuận tiềm năng.